بازارهای مالی در تعریف کلی بستری هستند که کسب و کار و تجارت را برای خریداران و فروشندگان تسهیل می‌کنند. دو مدل از بازارهای مالی که تا حدودی نیز هم‌پوشانی دارند، بازار فارکس و بازار فیوچرز هستند.
بین این دو بازار مالی شباهت‌ها و تفاوت‌هایی وجود دارد و هر سرمایه‌گذار و معامله‌گر می‌تواند با توجه به میزان دانش، مهارت و هدف خود از معامله در بازار مالی، تصمیم بگیرد که کدام مورد را انتخاب کند و معاملات خود را در کدام بازار مدیریت کند. البته این امکان نیز برای سرمایه‌گذاران وجود دارد که هر دو بازار مالی را در کنار یکدیگر داشته باشند، اما بهتر است ابتدا بر روی آموزش و مهارت خود کار کنند.
فهرست عناوین
بازار فارکس چیست؟
بازار فارکس که به آن بازار ارزهای خارجی نیز گفته می‌شود، یکی از بازارهای مالی است که در آن به تبادل و معاملۀ ارز کشورهای مختلف پرداخته می‌شود. در واقع در این بازار، ارز اقتصادهای بزرگ جهانی و کشورهای مهم در مقابل یکدیگر خرید و فروش می‌شوند. بازار فارکس را بزرگترین بازار دنیا می‌دانند و میزان نقدینگی در این بازار به شدت بالاست. فعالیت این بازار به صورت 24 ساعته است و فقط در برخی از تعطیلات مهم جهانی و روزهای آخر هفته تعطیل است.
معامله‌های این بازار مالی در قالب جفت ارزها انجام می‌شود. جفت ارزها در مقابل هم خرید و فروش می‌شوند و عوامل و گزینه‌های زیادی بر روی ارزش آنها تاثیرگذار هستند. در واقع، جفت ارز به ترکیب دو ارز می‌گویند که ارزش یک ارز در مقابل ارزش ارز دیگر اندازه‌گیری و سنجیده می‌شود.معامله‌گران فارکس تلاش می‌کنند تا از اختلاف قیمت ارزها به سود برسند و یک ارز را در مقابل ارز دیگر بخرند یا بفروشند. این بازار مالی، یک بازار غیرمتمرکز است که مدیریت آن بر عهدۀ چند بانک اصلی است. تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی به معامله‌گران فارکس کمک می‌کند تا بتوانند تصمیم‌گیری کنند که کدام جفت ارز را معامله کنند و چه زمانی این معامله را انجام دهند.
انواع معاملات در بازار فارکس
معاملات در بازار فارکس به چند شکل صورت می‌گیرد.
معاملات اسپات یا نقدی
ساده‌ترین نوع معاملات در بازار فارکس، معاملات اسپات هستند که از طریق آنها، یک ارز در مقابل یک ارز دیگر به صورت مستقیم تبادل می‌شود.
معاملات آتی یا فیوچرز فارکس
معاملات آتی فارکس به معاملاتی گفته می‌شود که برای انجام آنها، تاریخی را در زمان آینده معین می‌کنند. مبادلات آتی فقط شامل تبادل جفت ارزها می‌شود.
معاملات آپشن یا اختیار معامله
در این روش، معامله بر روی قیمت آتی جفت ارزها صورت می‌گیرد. کسب سود در این روش از تغییرات قیمت جفت ارزهای فارکس است که البته برای معامله‌گران بدون ریسک نیست.
ای‌تی‌اف‌ها (ETF) یا صندوق‌های قابل معامله
در این مدل از معاملات، معاملۀ یک ارز در مقابل سبدی از ارزها صورت می‌گیرد.
معاملات قراردادهای سی‌اف‌دی(CFD)
این قراردادها، دو طرفه هستند و سود و زیان این معاملات بستگی به پیش‌بینی معامله‌گر دارد. این قراردادها بر مبنای اختلاف قیمت بین قیمت امروز و آیندۀ یک جفت ارز بسته می‌شوند.
بازار فیوچرز چیست؟
معاملات فیوچرز به توافقی در تاریخ آینده گفته می‌شود که دارایی با تعیین یک قیمت مشخص و زمانی معین در آینده معامله می‌شود. در تاریخی که در این معاملات تعیین می‌شود، خریدار موظف به خرید و دریافت دارایی است. در واقع در این نوع از قراردادهای مالی، خریدار و فروشنده توافق می‌کنند تا خرید و فروش یک دارایی را در زمانی مشخص در آینده انجام دهند و قیمت آن را نیز معین می‌کنند. این معاملات باید در زمانی که در قرارداد مشخص می‌شود انجام شوند و زودتر و یا دیرتر از تاریخ مشخص‌شده قابل اجرا نخواهند بود.
برخی ابزارهای مالی از قبیل نرخ‌های بهره، فلزات، ارز، محصولات کشاورزی، شاخص‌های سهام، انرژی و … به صورت معاملات فیوچرز مورد تبادل قرار می‌گیرند. معاملات آتی در یک مکان فیزیکی خاص مانند یک صرافی انجام می‌شوند و به همین علت یک بازار متمرکز هستند. معامله‌گران خرد می‌توانند از طریق کارگزاری‌ها و به صورت الکترونیکی این معاملات را انجام دهند.
تفاوت فارکس و فیوچرز
همانطور که مطرح شد، بازار فارکس و بازار فیوچرز با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. معاملات در بازار فارکس فقط شامل خرید و فروش ارز هاست، اما معاملات در بازار فیوچرز یا آتی می‌تواند راهی را پیش روی معامله‌گران و سرمایه‌گذاران قرار دهد تا در بازارهای مالی مختلفی همچون فارکس، سهام، کالاها و … به معامله بپردازند. در این قسمت تفاوت فارکس و فیوچرز را از جهات مختلف بررسی می‌کنیم.
تفاوت فارکس و فیوچرز از لحاظ نقدینگی
تفاوت فارکس و فیوچرز از لحاظ حجم نقدینگی بسیار آشکار است. حجم نقدینگی در بازار فارکس بسیار بالاست و فارکس را یکی از نقدشونده‌ترین بازارهای مالی به شمار می‌آورند که بالاترین توانایی تبدیل یک دارایی به پول نقد (لیکوئیدیتی) را دارد. حجم معاملات روزانه در بازار فیوچرز را در حدود 30 میلیارد دلار تخمین زده‌اند که در مقابل حجم معاملات روزانۀ فارکس، رقم کوچکی است.
تفاوت فارکس و فیوچرز از لحاظ ساعت معاملات
ساعت معاملاتی در این دو بازار مالی، یکی دیگر از تفاوت‌های مهم بین آنهاست. بازار فارکس یک بازار 24 ساعته است و در تمام طول شبانه‌روز فعالیت دارد اما ساعات معاملاتی بازار فیوچرز به صورت پیوسته نیست.
فارکس در روزهای تعطیلی آخر هفته و برخی از تعطیلات مهم سال بسته است و در غیر از این روزها، به صورت دائمی فعالیت کرده و سشن‌های معاملاتی آن به صورت پیوسته فعالیت می‌کنند و کل شبانه‌روز را پوشش می‌دهند. به دلیل فعالیت پشت سر هم سشن‌های معاملاتی، معامله‌گران نسبت به اخباری که در یکی از سشن‌ها رخ میدهد آگاه هستند و می‌توانند در سشن معاملاتی بعدی، متناسب با آن اقدام کنند. در بازار فیوچرز به دلیل پیوسته نبودن ساعات معاملات، استفاده از تاثیرات اخبار مهم بر روی بازار امکان‌پذیر نیست.
تفاوت فارکس و فیوچرز از لحاظ میزان کارمزد
کارمزدهای فارکس از کارمزدهای فیوچرز بسیار کمتر است. رقابت کارگزاری‌های فارکس با یکدیگر باعث شده تا نرخ کارمزدهای خود را کم کنند. این کارگزاری‌ها میزان اسپرد معاملات را به کمترین حالت ممکن رسانده و معامله‌گران فقط باید کمیسیونی برای انجام معاملات بپردازند که در مقابل کارمزدی که به معاملات فیوچرز تعلق می‌گیرد، رقم اندکی است.
تفاوت بازار فارکس و بازار فیوچرز از لحاظ قطعیت قیمت
اگر شرایط بازار عادی و نرمال باشد، قیمت‌ها در فارکس قطعی و مشخص هستند و سرعت انجام سفارشات نیز بالاست اما در بازار فیوچرز، قطعیت قیمت‌ها و همچنین سرعت انجام سفارشات، مشخص و تضمین‌شده نیست.
تفاوت فارکس و فیوچرز از لحاظ مدیریت ریسک
امکان مدیریت ریسک در بازار فارکس توسط پلتفرم‌های برخط امکان‌پذیر است و در صورتی که معامله خوب پیش نرود میتوان با Call Margin جلوی ضرر بیشتر را گرفت. کال مارجین به هشداری گفته می‌شود که در زمان کاهش ارزش سرمایۀ موجود در حساب معامله‌گر رخ میدهد. در واقع اگر درصد دارایی سرمایه‌گذار در یک حساب مارجین به کمتر از میزان پولی برسد که کارگزاری نیاز دارد، کال مارجین رخ میدهد. در بازار فیوچرز امکان کال مارجین شدن وجود ندارد و اگر میزان ضرر و زیان بیشتر از سرمایۀ افراد شود، آنها موظف هستند که ضرر رخ داده را جبران کنند.
مزایا و معایب بازار فارکس
مزیت‌هایی که برای بازار فارکس وجود دارد ممکن است در برخی مواقع تبدیل به عیب بسیار بزرگی برای شما شوند. چنانچه شما بدون دانش و تخصص کافی وارد این بازار شوید و از شرایط معاملات این بازار مالی شناخت کافی نداشته باشید، مزیت‌های بازار فارکس برای شما تبدیل به عیب بزرگی خواهند شد که نمی‌توانید جلوی آنها را بگیرید.
مزایا
- این بازار به صورت 24 ساعته در 5 روز هفته فعالیت می‌کند و ساعات کاری آن پیوسته است.
- معاملات در فارکس، محدودیت زمانی و مکانی ندارند.
- این بازار مالی، یک بازار دو طرفه است. به این معنا که هم از افزایش و هم از کاهش قیمت میتوان سود به دست آورد.
- در این بازار می‌توانید از اهرم معاملاتی (لوریج) تا ۵۰۰برابر سرمایۀ اصلی خود استفاده کنید.
- حجم معاملات در این بازار بسیار بالاست و از میزان نقدشوندگی بالایی نیز برخوردار است.
- در این بازار میتوان در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت نیز سرمایه‌گذاری کرد.
- بازار فارکس تحت سلطۀ هیچ کشوری نیست اما آمریکا تاثیر زیادی بر روی این بازار داشته و روند اقتصاد این کشور نیز می‌تواند روند قیمت‌های فارکس را تحت تاثیر قرار دهد.
- امکان ورود به این بازار با سرمایه بسیار کم ممکن است.
- هزینه‌ها و همچنین کارمزدها و کمیسیون‌ها بسیار اندک است.
- در این بازار تنوع جفت ارزها بسیار بالاست و شما با دسترسی به بیش از ۳۰۰جفت ارز می‌توانید از فرصت‌های معاملاتی زیادی بهره ببرید.
- پتانسیل سودآوری این بازار بسیار بالاست.
معایب
- درست است که پتانسیل سودآوری این بازار بالاست، اما همین مسئله باعث می‌شود تا ریسک معاملاتی نیز در فارکس بالا باشد.
- نوسانات این بازار بسیار شدید است.
مزایا و معایب بازار فیوچرز
بازارهای آتی نیز با مزایا و معایبی همراه هستند که چند نمونه را در اینجا ذکر می‌کنیم:
مزایا
- بازار فیوچرز، یک بازار متمرکز است.
2.سهولت انجام این معاملات از جمله مزایای آنهاست.
معایب
- ریسک بازار این معاملات به شدت بالاست و تغییرات ناگهانی قیمت‌ها می‌تواند منجر به تغییرات بزرگی در ارزش موقعیت‌های معاملاتی شده و سرمایه افراد را به خطر بیندازد.
- این معاملات نیاز به تحلیل دقیق بازار دارند و به همین دلیل مهارت‌های تحلیلی برای پیش‌بینی آیندۀ قیمت‌ها نیاز است.
- زمان انجام تراکنش محدود است و معامله‌گر باید تا زمان تاریخ انقضای معامله به توافق نهایی برسد.
بازار فارکس بهتر است یا فیوچرز؟
اگر قصد انتخاب یکی از این بازارهای مالی را دارید، بهتر است به نکات مطرح‌شده در این مقاله و مزایا و معایب عنوان‌شده دقت کنید. همچنین دقت کنید که بازار فیوچرز، متمرکز است و امکان استفاده از آن در ایران وجود ندارد. تنها بخشی از بورس کالا به این معاملات اختصاص دارد که مخصوص کالاهای موجود در کشور است.
همچنین لازم است میزان سرمایه خود را نیز در نظر بگیرید و چنانچه سرمایه کمی دارید بهتر است از فارکس شروع کنید که ریسک بلندمدتی شما را تهدید نمی‌کند. بازار فیوچرز پیچیده است و چنانچه تخصص لازم را ندارید وارد این بازار نشوید. پس برای انتخاب یکی از این دو بازار، محل زندگی، میزان سرمایه و تخصص خود را در نظر بگیرید.
سخن پایانی
در این مقاله به تفاوت فارکس و فیوچرز پرداخته شد و مزیت‌ها و معایب این دو بازار شرح داده شد. شما نیز می‌توانید نسبت به دانش، تخصص و سرمایه خود تصمیم بگیرید و یکی از این بازارهای مالی را انتخاب کنید. اگر تازه‌کار هستید پیشنهاد می‌شود با بازار فارکس شروع به کار کنید ولی قبل از آن مهارت و تخصص لازم را پیدا کنید.
آموزش‌های رایگان فارکس در بستر پراپ تریدینگ فنفیکس به صورت کامل ارائه شده‌اند و شما می‌توانید قبل از ورود به بازار مالی، تخصص و دانش خود را در این حوزه افزایش دهید. برای اطلاعات بیشتر به آدرس https://fenefx.net/learn-forex/ مراجعه کنید.
سوالات متداول
بازار فارکس چیست؟
بازار فارکس، یکی از بازارهای مالی است که در آن به تبادل ارز کشورهای مختلف پرداخته می‌شود.
بازار فیوچرز چیست؟
معاملات فیوچرز به توافقی در آینده گفته می‌شود که در آن، دارایی با تعیین یک قیمت مشخص و زمانی معین در آینده معامله می‌شود.
تفاوت فارکس و فیوچرز چیست؟
معاملات فارکس فقط شامل خرید و فروش ارز هاست اما معاملات فیوچرز می‌تواند راهی را پیش روی سرمایه‌گذاران قرار دهد تا در بازارهای مالی مختلفی همچون فارکس، سهام، کالاها و … به معامله بپردازند. همچنین این دو بازار از نظر نقدینگی، ساعت معاملاتی، کارمزد معاملات و مدیریت ریسک نیز با هم تفاوت دارند.
فارکس بهتر است یا فیوچرز؟
برای انتخاب یکی از این دو بازار، محل زندگی، میزان سرمایه و تخصص خود را در نظر بگیرید، ولی اگر تازه‌کار هستید پیشنهاد می‌شود با بازار فیوچرز شروع نکنید.
